Proost Raf Vermeulen (70) is al meer dan 56 jaar KLJ’er

Hij is net zeventig geworden en toch is Raf Vermeulen nog steeds een van de levendigste personen in KLJ-land. Een graag geziene gast ook in Oost-Vlaanderen en ver daarbuiten: eerst als lid, nu al jarenlang als proost. In zijn KLJ-carrière van een halve eeuw heeft hij heel wat meegemaakt en zien gebeuren: “De verdienste van KLJ vandaag is het resultaat van vele mensen samen.”

‘Een enthousiaste handdruk, een stevige schouderklop, een vriendschappelijk kneepje in je zij … Voor degenen die Raf Vermeulen kennen, klinkt dit zeer bekend in de oren. Raf is een vat boordevol energie. Ik weet nu waarom hij met een metalen balpen schrijft: een plastic exemplaar zou het niet overleven tussen deze krachtige handen.’ Dat staat te lezen in het eerste interview van Raf als nationaal KLJ-proost, in het magazine Ontmoeting uit 1998. “Nog niet veel veranderd dus”, lacht Raf. “Die stevige handdruk doe ik niet bewust, maar het is blijkbaar mijn handelsmerk geworden.”

Overal waar je komt, lijken KLJ’ers je te kennen. Hoe ben je ooit bij KLJ terechtgekomen?

“Op mijn veertiende werd ik lid van KLJ Kruibeke. De KLJ-werking van toen zag er wel helemaal anders uit dan nu. Zo deden we maar één activiteit per maand, met alle leeftijden samen en jongens en meisjes gescheiden. Die activiteit was een vergadering die uit drie delen bestond: eerst was er een half uurtje bezinning door een proost, dan een uur technische vorming over een landbouwthema en daarna sloten we af met spelletjes. Van mijn zeventiende tot mijn 27ste was ik ook leiding. In die tijd hebben we veel veranderd. Zo gingen we voor het eerst op kamp en zijn we wél leeftijdsgericht gaan werken, wat tot een explosie in ons ledenaantal leidde.”

Was het toen al je droom om priester te worden?

“Dat was zeker niet van in het begin mijn plan. Ik ben gestopt met school op mijn veertiende om te helpen op de boerderij van mijn ouders. Ondertussen volgde ik avondschool om mecanicien te worden en zo heb ik ook nog op een scheepswerf en in een fabriek gewerkt. Toen ik een twintiger was, vroeg ik me af hoe ik mijn leven verder wou uitbouwen. Het viel op dat ik graag met mensen bezig was, bijvoorbeeld op de KLJ. Ik besefte dat het Christusfiguur mijn inspiratiebron was om zo met mensen om te gaan. Zo ging de bal aan het rollen en ben ik aan de priesteropleiding begonnen.”

Dankzij die priesteropleiding kwam je opnieuw bij KLJ terecht.

“Klopt! Na een opleiding van vijf jaar moest ik nog twee jaar stage lopen. Daarvoor moest ik naar een andere parochie, weg van thuis. Zo kwam ik in Sleidinge terecht, waar ik – heel toevallig – ook gewestproost mocht zijn als deel van mijn takenpakket. Na die stage, in 1982, werd ik tot priester gewijd en verhuisde ik naar Zele om er onderpastoor te worden. Toen ik aan het verhuizen was, kreeg ik plots telefoon: of ik voortaan daar gewestproost wou worden? Zo werd ik weer betrokken bij KLJ.” (lacht)

“Dat heb ik uiteindelijk vele jaren gedaan, tot 1996. De toenmalige KLJ-proost van Oost-Vlaanderen zou ermee stoppen en vroeg of ik hem wou opvolgen. Ik waagde de sprong. Twee jaar later stopte ook de nationale proost van KLJ en al snel werd gezegd: ‘Raf, is dat niets voor jou?’ Zo werd ik uiteindelijk ook nationaal proost. Dat deed ik tot 2005. Nadien werd ik weer proost van Oost-Vlaanderen, wat ik vandaag nog doe.”

Wat doet een proost zoal? 

“Die verzorgt onder andere het K-aanbod van KLJ, begeleidt bezinningen en vieringen tijdens KLJ-evenementen en -cursussen, maar biedt ook ondersteuning als er bijvoorbeeld een overlijden is in een afdeling. Als nationaal proost volgde ik ook enorm veel vergaderingen van het KLJ-personeel, organiseerde ik mee de jaarlijkse Lourdesbedevaart – die nu niet meer bestaat – en schreef ik mee aan de visieteksten. Een hele boterham dus! Daarnaast combineerde ik het werk bij KLJ met het werk in een parochie. Nu ben ik bijvoorbeeld ook nog pastoor in Sint-Niklaas en deken van het Dekenaat Sint-Niklaas.”

In al die jaren heb je ongetwijfeld veel zien gebeuren. Wat blijft je zeker bij?

“Toen ik net nationaal proost was, stond de digitalisering nog maar in haar kinderschoenen. Er was wel een computer in het KLJ-kantoor, maar die diende vooral om iets uit te typen en af te drukken. Meer niet. Op een bepaald moment was er meer geld over dan gedacht. De directeur besloot dan maar om er computers mee te kopen, zonder een duidelijk plan. Die computers hebben maandenlang ergens aan de kant gestaan. Op een bepaald moment hebben we een informaticus aangesteld om al die computers te installeren en hebben we een weekend lang kabels getrokken. (lacht) Ook de democratisering van KLJ heb ik van dichtbij meegemaakt. Vroeger waren het uitsluitend de beroepskrachten van KLJ die alles beslisten, nu hebben vrijwilligers heel veel zeggenschap in wat KLJ doet.”

“Er zijn ook moeilijke en pijnlijke momenten geweest, zoals KLJ'ers die gestorven zijn. Maar dan voel je ook dat je dan iets kan betekenen voor anderen. Toch is het allermooiste van mijn KLJ-carrière de vele vriendschapsbanden die ik heb gesmeed. Mensen die ik veertig jaar geleden heb ontmoet, zie ik nu nog!”

Tekst en foto: Jonas Smeulders