Wat willen de voornaamwoorden nu zeggen?

We gebruiken voornaamwoorden om naar iemand of iets van die persoon te verwijzen. Meestal doen we dat onbewust en vanzelf omdat het voor ons duidelijk is dat iemand een meisje of een jongen is. Dat is heel erg logisch, in onze communicatie gebruiken we een heleboel veronderstellingen om vlot met elkaar te praten. Soms klopt wat we denken echter niet en dat kan tot lastige, pijnlijke situaties leiden. Gelukkig hoeft dat helemaal niet en dat maken we in KLJ duidelijk door o.a. onze voornaamwoorden aan te vullen in onze e-mailhandtekening. Onze medewerkers kiezen deze zelf en willen daarmee vooral duidelijk maken dat iedereen best mag aangeven hoe die aangesproken wil worden. Zo tonen we dat iedereen erbij hoort, hoe die zich ook identificeert.

We kiezen voor ‘hij, ‘die’ of ‘haar’,  omdat we denken dat deze woorden passen bij een persoon. In de meeste gevallen is dat ‘zij/haar’ voor iemand vrouwelijk en 'hij/hem' voor iemand mannelijk. Deze veronderstelling maken we vanuit de naam, fysieke kenmerken, kleding, het kapsel ... Toch omvatten die kenmerken niet altijd hoe een persoon zich voelt, wie die is en hoe die aangesproken wil worden. Verkeerde veronderstellingen kunnen pijnlijk zijn en een juist voornaamwoord gebruiken zien we als een vorm van respect. Stel je voor dat iemand je altijd met een verkeerde naam aanspreekt, dan ga je niet meteen het gevoel hebben dat die je echt kent of respecteert. Daarom wordt er naast ‘zij/haar’ en ‘hij/hem’ ook gebruik gemaakt van ‘die/hen’.

Als iemand gebruikmaakt van een van die voornaamwoorden, wil dat niet meteen zeggen dat die eerder een mannelijke, vrouwelijke of non-binaire genderidentiteit heeft. Het wil vooral zeggen dat die persoon zich erin kan vinden om op die manier aangesproken te worden. Dat lijkt complex, maar geslacht, genderidentiteit en -expressie zijn nu eenmaal andere zaken. In dit filmpje over de ‘genderkoek’ legt Wel Jong uit waar de nuance zit.

Wil je weten hoe je iemand aanspreekt? Vraag het gewoon! Voel je ook niet schuldig als je een foutje maakt, het best logisch dat je vanzelf bepaalde voornaamwoorden gebruikt. Probeer er gewoon op te letten en je zal merken dat na enkele keren vlot begint te lopen. Wil je graag de ruimte om jezelf te zijn extra in de verf zetten? Dan kan je jezelf ook voorstellen met je voornaamwoorden.

Voorbeeld: “Hey, ik ben Koen en mijn voornaamwoorden zijn hij/hem.”

Daarmee trek je veronderstellingen open en geef je aan anderen expliciet het signaal dat ze zelf kunnen zeggen hoe ze aangesproken willen worden. Dat verlaagt de drempel voor kinderen en jongeren rondom je om echt te zijn wie ze willen zijn.

KLJ is er voor iedereen. We werken inclusief en geloven dat de diversiteit in onze afdelingen en werkgroepen een enorme meerwaarde is. Met de e-mailhandtekening willen we die genderdiversiteit vieren en laten zien dat we openstaan voor iedereen, wie je ook bent en hoe je je ook voelt. We ondernemen nog een heleboel andere acties en dat gaat natuurlijk verder dan alleen het stukje gender of seksualiteit. Ontdek op de website wat we allemaal doen en wat ook jij kan betekenen. Heb je hier vragen of bedenkingen bij? Laat ons iets weten via kljvooriedereen@klj.be en we gaan graag met je in gesprek. Wil je graag meedenken, dan bij je bij de werkgroep KLJ voor iedereen aan het juiste adres.

Op onze website bundelen we onder het thema ‘relaties en seksualiteit’ een heleboel tips en tricks. Wil je nog wat dieper in het thema duiken, dan kan terecht bij de volgende expertenorganisaties:

• WatWat beantwoordt alle vragen van kinderen en jongeren, ook rond dit thema.
• Wel Jong is jeugdorganisatie die werkt rond en jongeren verbindt via de thema’s seksualiteit en genderbeleving.
• De Genderkoek (door Wel Jong) legt uit wat het verschil is tussen geslacht en gender.
• Çavaria is een belangenverdediger van LGBTI+-personen.
• Kliq is een vormings- en trainingscentrum waar je ook terecht kan voor trajectbegeleidingen.
• Rosa vzw informeert en sensibiliseert over gendergerelateerde kwesties en feminisme.