Ze zijn geen kinderen meer, dat is zeker. De verrassingen van dat onluikende lijf, daar zijn ze voorbij. Volwassen zijn ze ook nog niet, en het woord ‘puber’ verafschuwen ze. In welke fase zitten pubers tussen 14 en 16 jaar?
Ze zijn geen kinderen meer, dat is zeker. De verrassingen van dat onluikende lijf, daar zijn ze voorbij. Volwassen zijn ze ook nog niet, en het woord ‘puber’ verafschuwen ze. In welke fase zitten pubers tussen 14 en 16 jaar?
Deze jongeren ontwikkelen lichamelijk nog steeds en ontdekken de mogelijkheden van hun vernieuwde lichaam. Je stoere kracht tonen, je looks zelf veranderen, je charmes gebruiken …
Geef hen tijd voor lichaamsverzorging op kamp: een douche als ze dit wensen, voldoende privacy …
Jongeren beginnen de maatschappij rond hen in vraag te stellen. Ze nemen niets zomaar aan. Ze zetten zich regelmatig af tegen de massa. Ze willen dat naar hen geluisterd wordt, dat ze verantwoordelijkheid krijgen ...
Ze gaan op zoek naar nieuwe ervaringen, een eigen identiteit, het andere of hetzelfde geslacht, nieuwe vrijetijdsbestedingen…
Ze vergelijken zich met leeftijdsgenoten en met bekende personen. Ze stellen veel vragen voor ze een fundamentele keuze maken. Door af te tasten en te experimenteren vormen ze hun identiteit.
Omdat ze intuïtie en inschattingsvermogen missen, nemen ze kortetermijnbeslissingen en risico's. Ze reageren vaak onbezonnen. Jongeren kunnen gevaren wel beredeneren (bv. over roken of onveilig vrijen), maar handelen er niet altijd naar. Dit kan tot gevaarlijke situaties leiden: skaten op een brugleuning, hard op een scooter rijden zonder helm ... Ze zijn in die ‘gevaarlijke’ keuzes vaak beïnvloed door vrienden.
Jongeren zijn erg onzeker op het vlak van relaties en seksualiteit. Daarin zijn ze erg beïnvloedbaar door elkaar en door de media. Hun zorgen zijn hun toekomstig geluk, hun schoolprestaties, hun job later, problemen met vrienden of lief …
Extreme emoties kunnen zich meester maken van hen. Het ene moment extreme blijdschap, maar meteen erna immens verdriet. Daardoor lijken ze onevenwichtig en lijken ze weinig controle te hebben over wat ze willen en voelen.
Ze willen meer en meer op hun eigen benen staan en gaan vaak voor het eerst op zoek naar een vakantiejob, gaan voor het eerst uit, hebben voor het eerst een lief … maar weten niet zo goed hoe ze dit precies moeten aanpakken. Hun wereld wordt steeds groter, een wereld vol keuzes en mogelijkheden. Dit brengt veel kansen, maar ook veel vragen met zich mee.
Puberende jongeren zoeken bevestiging bij vrienden. 'Vind je mij oké?', 'Vind je mijn kapsel leuk?', 'Vinden jullie klarinet spelen geen sullige hobby?'. Hierbij spelen likes op sociale media een steeds grotere rol. Subculturen bieden veiligheid: iedereen gedraagt op een gelijkaardige manier, kleedt zich hetzelfde en luistert naar dezelfde muziek.
Zorg binnen je KLJ-groep voor een cultuur waarbinnen deze jongeren veilig zichzelf kunnen zijn. Want die veiligheid zoeken ze, en vinden ze vaak niet thuis of op school.
Voor deze jongeren is het enorm belangrijk om tot een vriendengroep te behoren. Het geeft hen een gevoel van veiligheid en aanvaarding. Hechte en stabiele vriendschappen ontstaan vaak in deze periode. Hierdoor blijven deze vriendschappen vaak ook overeind na een grondig meningsverschil. Ze slagen er ook steeds beter in om ruzies zelf op te lossen.
De achterstand van de puberende jongens op de meisjes wordt steeds kleiner. Bij tieners is het verschil nog heel groot, nu vinden leeftijdsgenoten elkaar interessanter.
Voor het eerst worden 'serieuze' koppeltjes gevormd. De opgroeiende jongere is erg bezig met het vinden van een lief, als ultieme doel. Binnen een KLJ-groep kunnen koppeltjes, maar grijp dit aan om er afspraken rond te maken en om te praten over relaties. Als twee leden zich continu afzonderen is dit niet bevorderend voor de groepssfeer. Als leid(st)er wil je je leden een fijne relatie gunnen, maar het groepsbelang blijft voor jou belangrijk.
Ook in jouw groep zullen er jongeren zijn die zoeken naar hun geaardheid: aangetrokken tot jongens, meisjes of allebei? Zorg dat dit steeds bespreekbaar is. Hou zelf niet vast aan typische, traditionele rolpatronen in de praktijk van je groep. Als een lid met jou zijn twijfels wil bespreken, weet hij dat hij bij jou terechtkan.
Relatieproblemen (nieuwe of afgebroken relaties, jaloezie, bedrog, verliefdheden …) hoeven niet voortdurend besproken te worden. De KLJ'ers die niet op de hoogte zijn zouden zich namelijk snel uitgesloten kunnen voelen. Bovendien begeef je je op glad ijs door je mening te geven over verhalen waar je het fijne niet van weet. Als deze onderwerpen te veel aandacht opeisen is het geen slecht idee om een ander gespreksonderwerp aan te snijden.
Gezonde seksualiteit hoeft geen taboe te zijn. Durf als man of vrouw uitspraken te doen waar ze een voorbeeld aan kunnen nemen. Want die voorbeelden en eerlijke informatie, die zoeken jongeren.