Een duurzaam kamp of weekend

• Laat elk lid een eigen brooddoos en drinkbus meenemen.
• Gebruik herbruikbare plastic bekers om uit te drinken.
• Vermijd zoveel mogelijk afval.
• Check bij de eigenaar hoe je je afval kan sorteren.  
• Maak op voorhand een goede voorbereiding en zorg dat je al het materiaal mee hebt. Zo moet je niet tijdens je kamp nog dingen aankopen. Dat bespaart een winkelritje en vermijdt dat je dingen moet aankopen die je in je lokaal nog hebt. 
• Ga bewust om met je kampvuur. Gebruik droog, onbehandeld hout. Maak het vuur aan met natuurlijke materialen en gebruik indien mogelijk een bestaande kampvuurplaats of een vuurschaal. Op www.opkamp.be vind je nog meer info en tips om een duurzaam (kamp)vuur te maken.

Duurzaam koken kan heel wat inhouden: lokale producten, plasticvrij, vegetarisch, seizoensgebonden, geen overschotten, eerlijke handel… Een hele boterham dus! Alles perfect duurzaam doen lijkt (en is in sommige gevallen) onmogelijk. Laat je hierdoor dus niet ontmoedigen, alles wat je doet is gewonnen. Begin met kleine aanpassingen, probeer enkele van de tips hieronder en bouw het gaandeweg uit. Zo kan je een goede balans vinden tussen duurzaam koken en de praktische haalbaarheid. 

Lokale voeding 

Koop je producten rechtstreeks van bij de boer. Het product heeft dan geen hele weg afgelegd voor het in de winkel ligt, er is minder verspilling en de lokale boeren krijgen de volledige prijs. Vaak kan je het product dan ook goedkoper krijgen, zeker als je het in grote hoeveelheden kan kopen. Hoe doe je dat?

• Je kan zowel lokale boeren van je eigen dorp als van de kamplocatie aanspreken. 
• Vraag aan de verhuurder van je kamplocatie of die contacten heeft met boeren in de buurt. Alleen de vraag stellen kan al zorgen voor meer bewustwording bij de verhuurder.
• Vraag eens na bij KLJ-afdelingen of een Groene Kringgewest in de buurt of zij contacten hebben.
• Op de website rechtvanbijdeboer.be kan je via een handig kaartje boeren in de buurt vinden.
• Ga op zoek naar een win-winsituatie: bijvoorbeeld: brood dat op het einde van de dag niet verkocht is, kunnen jullie misschien goedkoper krijgen de volgende dag of is nog ideaal voor wentelteefjes. Aardbeien die niet goed zijn voor verkoop kunnen perfect zijn om milkshakes van te maken. Kersen als vieruurtje kan misschien tegen een betere prijs als je ze zelf met je leden komt plukken. 

Duurzaam winkelen

Je kan niet alles bij een lokale handelaar vinden. De kans is dus groot dat je ook nog dingen in de winkel moet halen. Ook daar kan rekening houden met de planeet.

• Let op verpakking: koop geen koeken die allemaal apart verpakt zijn.
• Glas lijkt duurzamer dan plastic, maar glazen potten voor eenmalig gebruik (choco, confituur, spaghettisaus…) hebben een grotere impact dan plastic van hetzelfde formaat. Kies in dat geval wel voor plastic en sorteer het afval bij het PMD.
• Kies voor grotere verpakkingen waar mogelijk. Let wel op, je koopt beter kleine verpakking dan overschot weg te gooien. Als je dus hesp of kaas in een grote verpakking koopt, zorg er dan ook voor dat die tijdig op geraakt.
• Hoe minder bewerkt, hoe minder impact (vb. kaas met korst vs zonder kost, kippenblokjes vs kipfilet…).
• Kijk op de verpakking naar het land van oorsprong van de producten die je koopt.
• Denk ook goed na vóór je gaat winkelen wat je de komende dagen nog nodig hebt. Zo kan je onnodige winkelritten uitsparen.

Afval beperken en verwerken

Probeer in de eerste plaats afval zoveel mogelijk te beperken. Zowel je verpakkingen als je etensresten. Hoe minder afval, hoe beter voor de planeet. Heb je toch afval, kijk dan of je het nog kan gebruiken of goed kan sorteren.

• Zorg voor zo weinig mogelijk verpakking.
• Hou bij je aankopen ook rekening met de bewaring van de producten. Kan je ze goed bewaren tot je ze verwerkt?
• Denk op voorhand goed na over hoeveelheden. Dit is één van de moeilijkste dingen bij het koken op kamp. Er zijn veel factoren om rekening mee te houden: leeftijd, activiteiten, temperatuur, gerecht… Op deze website vind je enkele richtlijnen. Het is ook handig om zelf de verbruikte hoeveelheden bij te houden van je kampmenu, zo kan je dit steeds wat bijschaven voor de volgende keren.
• Toch overschotten? Probeer ze te verwerken in een gerecht voor de volgende dag (voorbeeld: gekookte eieren in een eiersla, brood voor wentelteefjes, groenten verwerken in de soep…) of hou ze bij voor een late night-snack voor de leiding. Let wel op de houdbaarheid!
• Neem op voorhand herbruikbare potjes mee om overschotten uit te delen en in te vriezen. 
• Kijk naar de vervaldatum en laat geen producten achter in je lokaal waarvan je weet dat ze er gaan vervallen.
• Kijk eens na of er geen manieren zijn om je overschotten aan de buurtbevolking aan te bieden. Er zijn heel wat Facebookpagina’s die hiervoor geschikt zijn.
• Sommige verpakkingen kunnen misschien nog gebruikt worden in spelen of om restjes bij te houden. 
• Kippen zijn prima verwerkers van etensresten, groen- en tuinafval. Een kip meenemen op kamp is nog niet zo’n gek idee.

Extra inspiratie

• Op de website van Emty the fridge vind je recepten en tips om te koken met restjes
• De bundel Goeien BOEF steekt enkele populaire kampgerechten in een ecologisch jasje.

Goede voorbeelden van KLJ's

• KLJ Essen Hoek neemt haar eigen kippen mee op kamp om het afval op te eten.
• KLJ Wuustwezel kocht als kampaandenken brooddozen voor al haar leden.
• KLJ Zondereigen gebruikt groenten uit de tuin van een van de koks.
• KLJ Kruibeke gebruikt een berekeningsexcel voor hoeveelheden.

Heb je zelf goede voorbeelden of tips? Die mag je delen met erik.malfliet@klj.be

Of steek je liever zelf de handen uit de mouwen en will je mee nadenken over duurzaamheid binnen KLJ? Word dan deel van onze werkgroep duurzaamheid!